هدف مهندسی شیمی رشتهگستردهای است كه در دوره كارشناسی آن با استفاده از اصول مهندسی به همراه مبانیریاضیات و شیمی و فیزیك، زمینههای لازم برای طراحی و بهرهبرداری از صنایع متنوعیبه دانشجویان آموزش داده میشود. نظر به اینكه اصول مهندسی در مورد صنایع بسیارمتنوع و گسترده شیمیایی یكسان است، مهندسان شیمی از انعطاف فوقالعادهای در انتخابشغل برخوردارند پس از فراگیری فیزیك، شیمی و بخصوص ریاضیات و همچنین دروس اصلی اینرشته مانند موازنه انرژی و مواد، ترمودینامیك، مكانیك سیالات، انتقال حرارت، انتقالجرم، عملیات واحدهای صنعتی، طراحی راكتورهای شیمیایی، كنترل فرآیندها و اقتصاد وطراحی مهندسی مطرح میشوند.
به علاوه ، دروس دیگری در مهندسی عمومی نظیرمبانی برق، استاتیك و مقاومت مصالح، مهندسی محیط زیست، رسم فنی و كارگاهها، برایتكمیل اطلاعات مهندسی دانشجویان آموزش داده میشوند. در دوه كارشناسی مهندسی شیمیعلاوه بر دروس فوق چند درس دیگر در زمینههای تخصصی نظیر صنایع نفت و گاز وپتروشیمی ، صنایع غذایی، صنایع معدنی و طراحی فرآیند ، به مدت حدود یك نیمسالتحصیلی ارائه میشوند كه دانشجویان بر حسب علاقه خود و یا زمینه كاری موجود درصنایع مختلف، آنها را انتخاب میكنند. ارائه این تخصصها در دانشگاههای مختلف بستگیبه علاقه و توان آموزشی هر دانشگاه دارد.
تواناییهای عمومی مورد نیاز و قابل توصیه
یك دانشجویمهندسی شیمی در درجه اول باید در دروس ریاضی قوی باشد و دو درس فیزیك و شیمی درمراحل بعدی قرار دارد.
فردی كه رشته مهندسی شیمی را انتخاب میكند باید درریاضیات و فیزیك قوی باشد. البته در این رشته، درس شیمی نیز اهمیت دارد اما ریاضیاتو فیزیك از اهمیت بیشتری برخوردار است. همچنین داوطلبان آزمون سراسری باید بدانندكه رشته مهندسی شیمی رشته آسانی نیست، پس اگر داوطلبی به تحقیق و مطالعه مستمرعلاقه زیادی ندارد، بهتر است كه وارد این رشته نشود.
دانشجویان مهندسی شیمینسبت به دانشجویان رشتههای مهندسی دیگر تنها 9 واحد بیشتر شیمی میخوانند . یعنیعلاوه بر شیمی عمومی 1 كه در اكثر رشتههای مهندسی ارائه میشود، شیمی عمومی 2 ،شیمی آلی و شیمی تجزیه نیز مطالعه میكنند. در مقابل، ریاضی در این رشته بسیاراهمیت دارد چون یك مهندس شیمی برای طراحی راكتور ، برج و مبدل نیاز به دانش ریاضیدارد.
علاوه بر ریاضی و فیزیك، تسلط بر زبان انگلیسی نیز در این رشته بسیارمهم است چون اكثر كتب تخصصی این رشته به زبان انگلیسی میباشد. همچنین دانشجوی اینرشته باید دارای دقت نظر خوبی باشد برای آن كه در مهندسی شیمی علاوه بر آزمایشهاییدر مقیاس بزرگ، آزمایشهایی در مقیاس كوچك نیز وجود دارد. برای مثال ما در شیمیتجزیه بعضی آزمایشهایمان در حد میلیونیم P.P.M است و بدون شك در چنین آزمایشی اگریك صدم گرم نیز اشتباه بشود، همه آزمایش به هم میریزد.
صنایع شیمیایی كشورما بسیار بكر و دستنخورده است و ما تا كنون از امكاناتمان بخوبی بهرهبردارینكردهایم برای مثال بسیاری از فرآوردههای شیمیایی مثل مواد اولیه دارویی، بهداشتیو آرایشی را كه تولیدشان نیز نسبتا راحت است از خارج از كشور وارد میكنیم و یا درخیلی از كاتالیزورهای صنعت نفت جا برای فعالیت افراد خلاق و نوآوری كه كوشا و فعالباشند، وجود دارد.
توانایی هایفارغالتحصیلان
صنایعگاز:
فارغالتحصیلان این رشته میتوانند پس از پایان تحصیلات و كسبتجربه لازم ، امور متفاوتی را از نظر طراحی ، ساخت ، اجرا و نظارت بر اجرای طرحهایمختلف به عهده گیرند كه در زیر به برخی از آنها اشاره میشود:
1-طراحی ، محاسبه و ساخت واحدهای نمزدایی و شیرینسازی گازطبیعی .
2-طراحی ، محاسبه و ساخت واحدهای تفكیككننده اجزای گاز طبیعی .
3-طراحی خطوط لوله انتقالگاز طبیعی از مخازن گاز به پالایشگاهها.
4-راهبری ونظارت بر عملكرد پالایشگاههای گاز طبیعی.
5-انجامكلیه محاسبات مربوط به گاز طبیعی از قبیل محاسبات مربوط به تشكیل هیدراتهای گازی وغیره.
6-طراحی و نظارت بر عملكرد خطوط لوله گازطبیعی از پالایشگاهها به مراكز مصرف .
7-طراحیشبكههای توزیع گاز طبیعی در شهرها.
8-طراحی و ساختدستگاههای جداساز گاز - مایع ، گاز - جامد و مایع - جامد.
صنایع غذایی : فارغالتحصیلان این رشته دارای تواناییهای زیرهستند؛
1- رفع اشكال و حل مشكلات مربوطبه این تخصص.
2- تطبیق شرایط كمی و كیفی تولید باتقاضا.
3- توسعه و انتقال فنآوری به منظور بهبودشرایط تولید در صنایع غذایی.
4- برنامهریزیفعالیتهای تولید در صنایع غذایی.
5- طراحی و نظارتبر ساخت دستگاهها و شبكههای مورد نیاز در صنایع غذایی مانند راكتورها و برجهای جذبو دفع .
6- نظارت بر نصب و راهاندازی سیستمها .
7- بهرهبرداری از صنایع به نحو مطلوب (از لحاظ فنیو اقتصادی).
فارغالتحصیلان این دوره توانایی كافی در احرازمشاغل و ایفای وظایف زیر را دارند: انجام محاسبات و تعیین مشخصات وسایل، دستگاهها وفرآیندهای شیمیایی كه در صنایع نفت مورد استفاده قرار میگیرد. منظور از طراحیفرآیند در صنایع نفت، استفاده از دادههای موجود به منظور محاسبه و تعیین مشخصاتفنی یك دستگاه ، یك واحد و یا یك كارخانه تا حد تشكیل نمودار جریانی كاملاست.
پالایش : فارغالتحصیلان این رشتهدارای تواناییهای زیر هستند؛
فعالیت در پالایشگاههای نفت و گاز، كارخانههاو مجتمع های پتروشیمی، كارخانههای تصفیه روغن ، امور انتقال فرآوردهها و واحدهایتولید مواد شیمیایی و ... . همكاری با مراكز علمی و صنعتی كشور در زمینه برنامهریزی و گسترش این صنایع و ... .
صنایع پتروشیمی : فارغالتحصیلان این رشته دارای تواناییهای زیر هستند؛
فعالیتدر پالایشگاههای نفت و گاز ، كارخانهها و مجتمعهای پتروشیمی، كارخانههای تصفیهروغن ، امور انتقال فرآوردهها و واحدهای تولید مواد شیمیایی و همچنین همكاری بامراكز علمی و صنعتی كشور در زمینه برنامهریزی و گسترش این صنایع .
رابطهمهندسی شیمی با علم شیمی
آیا میدانید كه دانشجویان گرایشهای مختلف رشتهمهندسی شیمی تنها 12 واحد شیمی میگذرانند كه از این 12 واحد نیز 3 واحد در اكثررشتههای مهندسی ارائه میشود.
و آیا میدانید كه بیشتر دروس مهندسی شیمیبا رشتههای مهندسی دیگر ، بخصوص مهندسی مكانیك گرایش حرارت و سیالات مشتركاست؟
حتما میپرسید پس چرا عنوان این رشته مهندسی شیمی است؟
عنوانكامل این رشته، مهندسی صنایع شیمی است. یعنی همانطور كه ما مهندسینی در صنایعالكترونیك و مكانیك داریم، در صنایع شیمی نیز داریم. اما به مرور كلمه صنعت ازعنوان یك رشته حذف شده و به همین دلیل داوطلبان آزمون سراسری فكر میكنند كه مهندسیشیمی شبیه به رشته شیمی است. در حالیكه نسبت بین مهندسی شیمی و شیمی مثل نسبت بینمهندسی برق و فیزیك میباشد.
به دست آوردن مواد شیمیایی در آزمایشگاه به علمشیمی باز میگردد. یعنی وقتی كه ما در آزمایشگاه ماده A را با B تركیب میكنیم وماده C به دست میآیداز علم شیمی استفاده كردهایم اما این كه از چه طریقی از A و B به C میرسیم در حیطه مهندسی شیمی قرار دارد. از سوی دیگر یك شیمیست در آزمایشگاهفعالیت میكند در حالیكه یك مهندس در مقیاس صنعتی كار میكند و برای رسیدن به هدفخود از دروس مهندسی مثل انتقال حرارت، انتقال جرم، مكانیك سیالات ، طراحی رآكتورهاو یا ترمودینامیك یاری میگیرد. به عبارت دیگر در مهندسی شیمی فقط از علم شیمی بهعنوان یك پایه استفاده میشود و سپس به سراغ دروسی میرویم كه محاسباتی و مهندسیهستند.
تفاوت عمده مهندسی شیمی با شیمی در این است كه مهندس كارش طراحی استدر حالی كه شیمیستها با كارهای آزمایشگاهی روبرو هستند. البته در این رشته دروسشیمی نیز وجود دارد اما شباهت این رشته به سایر رشتههای مهندسی ، بخصوص مهندسیمكانیك گرایش حرارت و سیالات بییشتر از شباهت این رشته به شیمی است. در حقیقت یكمهندس شیمی به عنوان حد واسط بین آزمایشگاه و مصرفكننده، از اطلاعات شیمیستهااستفاده كرده و مواد شیمیایی را به تولید صنعتی میرساند.
برای یك شیمیستتنها تولید ماده مهم است؛ این كه وقتی دو ماده با هم تركیب میشود، چه مادهای بهوجود میآید. اما یك مهندس شیمی به طراحی دستگاههایی میپردازد كه ماده فوق را بهكیفیت بالایی میرساند.
نكات تكمیلی رشتهمهندسی شیمی نسبت به رشتههای مهندسی دیگر جدید است، چرا كه این رشته زاییده ضرورتو نیاز صنعت مكانیك، الكترونیك و عمران میباشد.
برای مثال به مرور زمانصنعت به مهندس مكانیكی احتیاج پیدا كرد كه از تحولات و فرآیندهای شیمیایی اطلاعداشته باشد و بتواند دستگاههایی را طراحی كند كه در آنها فرآیندهای شیمیایی اتفاقمیافتد. در نتیجه شروع به تربیت مهندسین مكانیكی كرد كه بیش از معمول تحصیلكردگاناین رشته از علم شیمی مطلع باشند و این دسته از متخصصان همان مهندسین شیمیهستند.
در یك پروژه كه با حضور مهندسین رشتههای مختلف انجام میگیرد، مهندسشیمی كار اولیه را بر عهده دارد. برای مثال اگر قرار باشد یك برج برای تقطیرمادهای ساخته شود؛ كار طراحی این برج، تعیین ارتفاع، قطر و نوع موادی كه باید درساخت آن به كار برده شود و همچنین تعیین درجه دما و فشار آن بر عهده مهندس شیمیاست.
معرفی اجمالی گرایشهای مهندسی شیمی در مقطعکارشناسی
رشته مهندسی شیمی با 8 گرایش صنایع غذایی، صنایع شیمیاییمعدنی، صنایع گاز ، صنایع پتروشیمی ، صنایع پلیمر، طراحی فرآیندهای صنایع نفت،صنایع پالایش و شیمیایی سلولزی؛ یكی از رشتههای گسترده دانشگاهیاست.
البته در دوره كارشناسی هر یك از گرایشهای فوق،تنها 12 یا 13 واحد تخصصی دارند و بیشتر واحدهایشان مشترك است. چرا كه اصول مهندسی در صنایع بسیار متنوع و گسترده شیمیایی، یكسان میباشد.
صنایع شیمیایی معدنی
گرایش صنایع شیمیایی معدنی، موادمعدنی و غیرآلی را به فرآوردههایی مثل سیمان، لعاب، آجرهای نسوز و ... تبدیلمیكند. اكتشاف و استخراج مواد معدنی به رشته معدن باز میگردد، اما فرآوردههایمواد معدنی در حیطه مهندسی شیمی گرایش شیمیایی معدنی قرار دارد.
تبادل
لینک هوشمند
برای تبادل
لینک ابتدا ما
را با عنوان
سبزترین
و آدرس
artenis.LXB.ir
لینک
نمایید سپس
مشخصات لینک
خود را در زیر
نوشته . در صورت
وجود لینک ما در
سایت شما
لینکتان به طور
خودکار در سایت
ما قرار میگیرد.